Eerste Europese rampoefening in België

Internationale missies
Evenement
Perscontact: 
Eva Burm

Op 18 oktober 2013 lopen de eerste berichten binnen bij het pas opgerichte Emergency Response & Coordination Centre (ERCC) van de Europese Commissie: een lage- en een hogedrukgebied zijn gebotst in de buurt van IJsland en Noorwegen. Dat zorgt voor een superstorm op de Noordzee en veroorzaakt overstromingen in Nederland, België, Duitsland en Frankrijk. België vraagt op 23 oktober bijstand van het Europees mechanisme voor Civiele Bescherming via het ERCC. Deze hulp komt aan in België op 25 oktober en wordt ingezet in en rond de haven van Antwerpen, het gebied dat het meest geteisterd wordt door de overstromingen.

Dit is het scenario voor de Europese rampoefening die plaatsvindt van 25 tot en met 27 oktober 2013 op verschillende locaties in en rond de haven van Antwerpen (Fort van Wommelgem, BASF Antwerpen en Ekerse Putten in het Antwerpse recreatiedomein Muisbroek). Het is de eerste keer dat dit soort Europese rampoefening in België doorgaat. Het doel van de oefening is het testen van de coördinatie van de Europese interventiemodules en hun onderlinge samenwerking. Zowel de Belgische lokale als nationale partners zullen bovendien voor de eerste keer oefenen om buitenlandse ondersteuning, in geval van grootschalige rampen, zo goed als mogelijk te ontvangen en te integreren in de lokale, provinciale en nationale noodplanningsstructuren. Dit wordt host nation support genoemd.

Er nemen vier Europese hulpteams van Civiele Bescherming deel aan de oefening.  Deze teams zijn samengesteld uit, in totaal, 77 personen afkomstig van vijf verschillende Europese landen.

Evacuatie van mensen uit overstroomde gebieden
(Flood Rescue using boats)

Op zaterdag wordt Berendrecht met overstroming bedreigd. Een team van de Luxemburgse Civiele Bescherming snelt onze brandweer en Civiele Bescherming ter hulp om een 100-tal personen te evacueren. Zij zetten hen vanuit Berendrecht over met bootjes richting BASF Antwerpen.
Op zondag blijkt dat er huizen in Ekeren volledig onder water staan. De bewoners moeten zelfs op hun dak wachten om terug veilig aan land gebracht te worden. Hetzelfde Luxemburgse “Flood Rescue”-team zal ook deze mensen met boten evacueren.

Analyse en zuivering van vervuild water
(Chemical, Biological, Radiological, and Nuclear detection and sampling en Water Purification)

De “CBRN”-teams van Frankrijk en Luxemburg stellen vast dat de storm heel wat chemische vervuiling veroorzaakt heeft. Brandweer Antwerpen en de bedrijfsbrandweer van BASF zullen de “CBRN”-teams helpen bij de analyse en bestrijding van de vervuiling, o.a. door de inzet van Belgische Adviseurs Gevaarlijke Stoffen (AGS) en gaspakdragers. Ook de Civiele Bescherming van Jabbeke, die gespecialiseerd is in het opruimen van vervuiling op de Noordzee, is ter plaatse om de vervuiling te helpen bestrijden.
Door de grote overstromingen is ook het leidingwater vervuild en zijn er drinkwaterproblemen. Het gemengde “Water Purification”-team van Duitsland, Slovenië en België zuivert water uit de gracht van het Fort van Wommelgem tot bruikbaar drinkwater. Onze Civiele Bescherming deelt dit water in de vorm van waterzakjes uit aan de omwonenden.
Ondertussen vinden de hulpteams regelmatig vermisten levend terug, ronddwalende mensen op zoek naar nabestaanden of levensloze slachtoffers.

Coördinatie op Europees en lokaal niveau

Alle interventies worden gecoördineerd vanuit de brandweerkazerne Noord in Antwerpen. Daar zijn het lokale en nationale crisiscentrum alsook het Europese coördinatieteam geïnstalleerd en worden de beleidsbeslissingen genomen. Het European Union Civil Protection Team (EUCPT) stuurt van daaruit o.a. de hulpteams uit de verschillende landen aan.

De Europese rampoefening “EUbelmodex”

De oefening “EUbelmodex” is de eerste in een reeks van drie oefeningen in België, Luxemburg en Kroatië en wordt mogelijk gemaakt met steun van de Europese Commissie. De oefenreeks wordt georganiseerd door een consortium van Europese partners onder leiding van België (Algemene Directie Civiele Veiligheid van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken). Ze kadert binnen het Europese Mechanisme voor Civiele Bescherming, een Europees samenwerkingsverband voor wederzijdse hulpbijstand tussen de lidstaten.

Voor de oefening in Antwerpen werkt de Algemene Directie Civiele Veiligheid nauw samen met de provincie en de stad Antwerpen, BASF, de federale dienst Noodplanning van de gouverneur van Antwerpen, de dienst Noodplanning van Stad Antwerpen, Civiele Bescherming, Brandweer Antwerpen, gemeente Wommelgem, Defensie, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, FOD Volksgezondheid, Lokale en Federale Politie en Crisiscentrum van Binnenlandse Zaken.

eva.burm@ibz.fgov.be